دکتر زهرا واحدپور فرد / درمان سرطان زنان / آی یو دی هورمونی چیست؟
مدت زمان مطالعه ۶ دقیقه

آی یو دی هورمونی چیست؟

آی یو دی هورمونی یا اصطلاحا حلقه، وسیله ای است که داخل حفره رحم نصب می شود جهت جلوگیری از بارداری که توسط پزشک متخصص زنان در داخل رحم قرار می گیرد.

فهرست عناوین

انواع آی یو دی

IUD هاعموما از جنس پلاستیک و نرم می باشند و برای پیشگیری از بارداری به کار می روند اما بر حسب نوع ماده بکار رفته کاربرد های متفاوتی دارد. آی یو دی مسی، طلا و نقره و آی یو دی هورمونی از انواع رایج می‌باشند.

بهترین نوع آی یو دی

بهترین نوع IUD و تشخیص اینکه ای یو دی برای چه افرادی مناسب است ، بستگی به شرایط هر فرد داشته و به تشخیص پزشک زنان می باشد. در صورتی که آی یو دی توسط پزشک ماهر و در افراد حائض شرایط لازم گذاشته شود ، عوارض بسیار کمی داشته و روش پیشگیری مناسب و با احتمال موفقیت بالا است.

آی یو دی هورمونی

آی یو دی مسی

این IUD حاوی پوششی مسی است و به مدت ۱۰ سال قابل مصرف است . این نوع آی یو دی  با رها سازی عنصر مس مانع لقاح تخمک و اسپرم می گردند

آی یو دی نقره و طلا

در این نوع ای یو دی ها بجای مس ، نقره و یا طلا بکار رفته و عموماهزینه بسیار بالایی دارند. البته آی یو دی نقره و طلا هم با همان مکانیسم ای یو دی مسی ، فقط در جلوگیری از بارداری بکار میروند . آی یو دی های طلا و نقره ، در افرادی که به مس حساسیت دارند، گزینه ای بسیار مناسب می باشند.

بررسی آی یو دی هورمونی

وسیله پلاستیکی T شکل قابل انعطاف و کوچک است که برای پیشگیری از بارداری در رحم قرار می گیرد. آی یو دی هورمونی در طول چند سال مقداری کم هورمون پروژستین در بدن آزاد می نماید. هورمون پروژستین شبیه هورمون پروژسترون است که در بدن به طور طبیعی تولید می شود. آی یو دی هورمونی علاوه بر جلوگیری از بارداری ناخواسته ، جهت درمان برخی مشکلات زنان نیز کاربرد دارد از جمله در درمان مشکلات قاعدگی ماهانه موثر است. روش قرار دادن IUD هورمونی با آی یو دی مسی تفاوت دارد و قراردادن آن در رحم هم نیاز به مهارت و دقت زیاد دارد. این نوع آی یو دی معمولا به مدت ۵ سال قابل استفاده است. بیشتر بخوانید:

زایمان سزارین

انواع آی یو دی های هورمونی

میرنا، کایلینا، لیلتا و اسکایلا از انواع آی یو دی هورمونی موجود در بازار و مورد تایید سازمان غذا و دارو آمریکا( FDA )هستند. آی یو دی های هورمونی عملکرد یکسان دارند و حاوی یک هورمون می باشند. در مدت زمان استفاده از انواع مختلف آی یو دی هورمونی تفاوت وجود دارد. از میرنا و لیلتا بیش از ۷ سال، از کایلینا بیش از ۵ سال و از اسکایلا بیش از ۳ سال استفاده کرد. معروف ترین آی یو دی هورمونی موجود میرنا است.

مکانیسم عملکرد آی یو دی هورمونی چگونه است؟

پیش از قرارگیری آی یو دی در رحم اقداماتی نظیر آزمایش پاپ اسمیر و سونوگرافی واژینال لازم است. هورمون های آی یو دی  به ۲ روش از بارداری جلوگیری می‌ کنند:

– هورمون‌های موجود در آی یو دی  غشاء دهانه رحم را ضخیم تر کرده که با ضخیم تر شدن این غشا مسیر اسپرم برای رسیدن به تخمک بسته می شود. آی یو دی هورمونی با دور نگه داشتن  اسپرم از تخمک و نیز جلوگیری از لانه گزینی سلول تخم، از بارداری جلوگیری می کند.

– هورمون های آی یو دی مانع تخمک گذاری تخمدان ها می شوند که به معنای عدم وجود تخمک برای باروری توسط اسپرم است.

می توان از IUD به مدت چند سال از آن استفاده کرد و البته یک روش جلوگیری دائمی نیست، فرد در صورت تمایل به بارداری می تواند IUD را توسط پزشک زنان خارج نماید و پس از آن قدرت باروری مانند سابق خواهد بود.

کاربردهای IUD هورمونی

جلوگیری از بارداری

کاهش خونریزی قاعدگی

کمک به جلوگیری از چسبندگی رحم

درمان دیسمنوره(قاعدگی دردناک)

مزایای استفاده از آی یو دی هورمونی

آی یو دی از جمله  روشهای بسیار موثر در پیشگیری از بارداری است. که بیش از ۹۹ درصد از بارداری جلوگیری می نماید

خانم هایی که لکه بینی دارند، به اندومتریوز مبتلا هستند و یا از دیسمنوره (قاعدگی دردناک) رنج می برند و به روشهای درمانی دیگر پاسخ نداده و از استفاده روزانه قرص خسته شده اند ، آی یو دی هورمونی انتخابی بسیار موثر است.

آی یو دی روشی بسیار موثر و آسان جهت پیشگیری از بارداری است. اما در مقابل عفونت های آمیزشی محافظت نمی کند. هنگام رابطه جنسی بهتر است از کاندوم جهت اطمینان بیشتر استفاده گردد تا احتمال انتقال و ابتلا به عفونت های آمیزشی کاهش یابد.

مزایای استفاده از آی یو دی هورمونی

عوارض  و خطرات آی یو دی هورمونی

برخی از مصرف کنندگان آی یو دی هورمونی ممکن است اوایل نصب IUD در رحم دچار لکه بینی شوند . بعد از مدتی خونریزی ها قطع شده و امکان دارد فرد بطور موقت عادت ماهانه نشود.

برخی افراد از  دچار عوارض جانبی استفاده از آی یودی هورمونی می شوند از جمله درد زیر شکم، انقباضات(کرامپ) رحمی بعد از کاشت آی یو دی، احساس گرفتگی در رحم که این عوارض جانبی پس از عادت کردن بدن به این وسیله خارجی که ۳ تا ۶ ماه طول می کشد از بین می‌روند.

از عوارض آی یو دی سوراخ شدن و یا آسیب به رحم در زمان قرار دادن آی یو دی است که این زخم ها ممکن است باعث ناباروری شوند. اما استفاده از آی یو دی نمی تواند باعث ناباروری در زنان شود. بیشتر بخوانید:

لابیاپلاستی

سایر عوارض دستگاه آی یو دی عبارت است از:

خارج شدن خود به خودی آی یو دی

کمتر از۱ درصد احتمال دارد که آی یو دی از رحم خارج شود. در صورت بروز این اتفاق باید به پزشک خود مراجعه نمایید.

بارداری خارج از رحم

در صورت استفاده از آی یو دی احتمال بارداری بسیار کم است. اما اگر حاملگی اتفاق بیفتد، احتمال بارداری خارج از رحم بسیار زیاد است. بارداری خارج رحم می تواند جان مادر را به خطر بیاندازد.

 همچنین احساس درد هنگام نصب آی یو دی یا احساس گرفتگی و کمر درد به مدت چند روز در برخی از خانم ها ممکن است وجود داشته باشد. معمولا داروهای مسکن به کاهش درد و گرفتگی کمک می‌کنند. اگر خونریزی یا گرفتگی بهتر نشد بهتر است با پزشک معالج خود مشورت نمایید.

موارد منع مصرف آی یو دی

۱- خانم هایی که در معرض خطر اندوکاردیت عفونی هستند( عفونت پوشش داخلی حفرات قلب (اندوکارد) و یا دریچه‌های قلب است.)

۲- خانم هایی که به تازگی ازدواج کرده اند و هنوز فرزندی ندارند.

دکتر زهرا واحدپور فرد متخصص زنان و زایمان

دکتر زهرا واحدپور

دکتر زهرا واحد پور فرد متخصص زنان و زایمان (فلوشیپ تخصصی آنکولوژی زنان) فارغ التحصیل سال ۷۹ پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی در کاشان و فارغ التحصیل رشته تخصص زنان وزایمان دانشگاه علوم پزشکی در کاشان است. ایشان فارغ التحصیل رشته آنکولوژی زنان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی در کاشان می باشد. عضو انجمن سرطان ایران عضو انجمن سرطان های زنان ایران عضو انجمن سرطان های زنان اروپا
برچسب ها:
مقالات مرتبط
پرسش و پاسخ تکمیلی

سوالات شما در اسرع وقت پاسخ داده شده و از طریق ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد

۰ Comments
Submit a Comment

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *